大寒雪未消,闭户不能出, 可怜切云冠,局此容膝室。 吾车适已悬,吾驭久罢叱, 拂麈取一编,相对辄终日。 亡羊戒多岐,学道当致一, 信能宗阙里,百氏端可黜。 为山傥勿休,会见高崒嵂。 颓龄虽已迫,孺子有美质。
宿鸟惊飞断雁号,独凭幽几静尘劳。 风鸣北户霜威重,云压南山雪意高。 少睡始知茶效力,大寒须遣酒争豪。 砚冰已合灯花老,犹对群书拥敝袍。
腊酒自盈樽,金炉兽炭温。 大寒宜近火,无事莫开门。 冬与春交替,星周月讵存? 明朝换新律,梅柳待阳春。
平明羸马出西门,淡日寒云久吐吞。 醉面冲风惊易醒,重裘藏手取微温。 纷纷狐兔投深莽,点点牛羊散远村。 不为山川多感慨,岁穷游子自消魂。
八年十二月,五日雪纷纷。 竹柏皆冻死,况彼无衣民。 回观村闾间,十室八九贫。 北风利如剑,布絮不蔽身。 唯烧蒿棘火,愁坐夜待晨。 乃知大寒岁,农者尤苦辛。 顾我当此日,草堂深掩门。 褐裘覆絁被,坐卧有余温。 幸免饥冻苦,又无垄亩勤。 念彼深可愧,自问是何人。
北商久不通,犁枣罕登盘; 山舍惟有橘,琐细如弹丸, 此外则柿栗,收拾猿鸟残。 虽无庞翁话,儿孙亦团栾。 今岁雨雪晚,岁莫始大寒, 二稚乃可怜,不诉衣襦单。 地炉有微火,诵书到更阑。 我老多感慨,赖汝差自宽。
旧雪未及消,新雪又拥户。 阶前冻银床,檐头冰钟乳。 清日无光辉,烈风正号怒。 人口各有舌,言语不能吐。